นานแล้วที่คนไทยรู้จัก “กะเหรี่ยง” แต่ยังน้อยนักที่รู้จัก “รัฐกะเหรี่ยง”

ต่อเมื่อเกิดเหตุสู้รบระหว่างเมียนมาแล้วมีพลเมืองจากแผ่นดินนี้หนีตาย คนไทยจึงมักมีภาพจำถึงพวกเขาแง่ “ผู้อพยพลี้ภัยสงคราม” หลบหนีมาโดยเส้นทางธรรมชาติ ครั้นสงครามสงบบางคนก็อาศัย-ทำกินต่อในผืนป่าที่ทับซ้อนกับพื้นที่อนุรักษ์ เมื่อมีข่าวลบเกี่ยวกับผืนป่าคราใดพวกเขาจึงตกเป็นผู้ร้ายในฐานะ “คนอยู่กับป่า” แม้พยายามอธิบายความเป็นไปของวิถีวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงความเป็นผู้เข้าใจธรรมชาติ แต่ดูเหมือนยังเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่ไม่เคยได้รับความเข้าใจ

สารคดี พาผู้อ่านทำความรู้จักชาติพันธุ์กะเหรี่ยงตั้งแต่ประวัติศาสตร์ความเป็นมาจนถึงการต่อสู้เพื่อจัดตั้งรัฐกะเหรี่ยงในสารคดีเรื่อง “ก่อทูเล” พงศาวดารฉบับกะเหรี่ยง กับบทสัมภาษณ์ Karen Talk : โผล่ง ปกากะญอ เราคือคน กับ วุฒิ บุญเลิศ และย้อนรอยเส้นทางอพยพของชาวกะเหรี่ยงผ่าน “สาละวิน” โดยความช่วยเหลือของสองพี่น้องหนุ่ม-สาวกะเหรี่ยงสะกอ ซึ่งได้เผยเรื่องราวที่ยังไม่เคยมีการบันทึกมาก่อนในสารคดีเรื่อง แม่สะเรียง-เดะปูโหนะ ลมหายใจกะเหรี่ยงสาละวิน พร้อมกับเรื่องราวน่าสะเทือนใจของความพยายามสร้างพื้นที่สันติภาพในสารคดีเรื่อง อุทยานสันติภาพสาละวิน : ความจริงและความฝัน ในท่ามกลางการต่อสู้ระหว่างทหารเมียนมาและกองทัพกะเหรี่ยงล่าสุดและปัญหาความขัดแย้งซึ่งกลายเป็นเรื่องร้อนแรงของชาวกะเหรี่ยงในพื้นที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน กับคำถามสำคัญ คนอยู่กับป่าได้ไหม ในสารคดีเรื่อง คนอยู่กับป่า ? การจากลาและคืนถิ่นของกะเหรี่ยงบางกลอย